Od chwili po wieczność. Poetów oświeceniowych refleksje nad czasem

Małgorzata Marcinkowska,
Uniwersytet Śląski

I Ogniwo wstępne

1. Uczniowie tworzą mapę myśli wokół wyrazu CZAS.

2. Uczniowie z pomocą nauczyciela przypominają sobie, w jaki sposób ludzie pojmowali czas od średniowieczna do baroku.

II Ogniwo centralne

1.  Uczniowie zostają podzieleni na grupy:

Grupa A – Hymn do czasu Adama Naruszewicza

Grupa B – Życie moje Franciszka Dionizego Kniaźnina

Grupa C – Do czasu Wojciecha Miera

Zadaniem każdej grupy jest dokonanie analizy oraz interpretacji przydzielonych tekstów. Szczególną uwagę należy zwrócić na artystyczne zabiegi, którymi każdy z autorów starał się oddać własną wizję czasu. Trzeba zaobserwować, w jaki sposób w poszczególnych utworach podmiot mówiący snuje refleksje nad tą kategorią. Należy również zwrócić uwagę, jakie odmiany liryki reprezentują omawiane teksty, a ponadto – jakie obrazowanie zastosowali trzej literaci, aby wyrazić nadrzędne przesłania swych poetyckich wypowiedzi.

2. Na podstawie wniosków wypływających z analizy wierszy uczniowie dokonują intersemiotycznego przekładu  tekstu literackiego – prezentują rysunek, scenkę lub wywiad, w których konkretyzują lirycznego bohatera utworu.

3. Dyskusja na temat różnego sposobu postrzegania czasu – 3 spojrzenia: ujęcie rokokowe (epikureizm – sens powierzchniowy i sens głęboki), sentymentalne (ton intymny), klasycystyczne (perspektywa racjonalna).

III Ogniwo końcowe

1. Na podstawie tekstów piosenek uczniowie porównują refleksje poetów XVIII wieku z podejściem popkulturowym.

Lao Che „Czas” http://www.youtube.com/watch?v=uL79lkTRuFs

Ewa Jach „Mamy czas” http://www.youtube.com/watch?v=HVLYkfdXduQ

2. Zadanie domowe

Napisz reportaż na temat współczesnego pojmowania/rozumienia kategorii czasu. Dokonaj przeglądu tekstów literackich, muzyki, filmów i przeprowadź kilka wywiadów w celu dokładniejszego zbadania zjawiska.